آشنایی با آئین نامه ها و مقررات دوره Ph.D
ماده 1- تعریف:دوره دکترای Ph.D بالاترین مقطع تحصیلی آموزش عالی است که به اعطای مدرک می انجامد و مجموعه ای هماهنگ از فعالیتهای پژوهشی و آموزشی است.
تبصره: در این آیین نامه ، به منظور اختصار ، به تمام دانشگاه ها و موسسات آموزش عالی، پژوهشگاه ها ومراکز تحقیقاتی مجاز که در زمینه تحصیلات تکمیلی فعالیت دارند(موسسه) گفته می شود.
دانشکده، پژوهشکده یا گروه آموزشی تحت پوشش موسسه قرارداشته وعناوین خودرا در این آیین نامه حفظ می کند.
ماده 2- هدف:هدف از ایجاد دوره دکترای Ph.D تربیت افرادی است که با احاطه یافتن به آثار علمی در یک زمینه خاص و آشنا شدن با روشهای پیشرفته تحقیق و دستیابی به جدیدترین مبانی آموزش و پژوهش، بتواند با نوآوری، در زمینه های علمی و تحقیقی، در رفع نیازهای کشور و گسترش مرزهای دانش، در رشته تخصصی خود، موثر بوده و به تازه هائی در جهان دانش دست یابند.
ماده 3- محور اصلی:محور اصلی فعالیتهای دوره دکترای Ph.D، پژوهش و کسب تبحر در یک رشته خاص علمی است و آموزش وسیله برطرف کردن کاستی های آموزشی دانشجویان این دوره است، تا راه را برای وصول به اهداف دوره هموار سازد.
ماده 4- مراحل دوره:دوره دکترای Ph.D به دو مرحله آموزشی و پژوهشی تقسیم می شود. مرحله زاموشی از زمان پذیرفته شدن دانشجو در امتحان ورودی آغاز وبه امتحان جامع ختم می شود. مرحله پژوهشی پس از مرحله آموزشی آغاز و با تدوین رساله و دفاع از آن پایان می پذیرد.
تبصره: دانشجویان دکترای Ph.D می توانند تحقیقات اولیه مرحله پژوهشی خود را در مرحله آموزشی آغاز نمایند ولی ثبت نام رسمی آنها برای مرحله پژوهشی وتدوین رساله منوط به موفقیت در امتحان جامع است.
ماده5 - شرایط ورود به دوره دکترای Ph.D عبارتست از:
1- داشتن شرایط عمومی ورود به آموزش عالی
2- داشتن دانشنامه کارشناسی ارشد (فوق لیسانس) یا دکترای حرفه ای یا بالاتر، متناسب با رشته تحصیلی مورد تقاضا، از یکی از دانشگاه های داخل و یا خارج کشور، که برحسب مورد به تایید وزارت علوم، تحقیقات و فناوری یا وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی رسیده باشد.
تبصره: تشخیص اینکه دارنده کدام دانشنامه در کدام رشته می تواند تحصیل کند و همچنین تعیین شرایط تطبیق، با گروه برنامه ریزی ذیربط در شورای عالی برنامه ریزی است .
3- موفقیت در امتحان یکی از زبانهای خارجی، به تعیین کمیته تحصیلات تکمیلی ذیربط
4-قبولی در امتحانات اختصاصی ورود به دوره دکترای Ph.D
5-داشتن معرفی نامه، مبنی بر صلاحیت تحصیل در دوره دکترای Ph.D حداقل از 2 تن از استادان قبلی داوطلب
تبصره: در ورود به دوره دکترای Ph.D محدودیت سنی برای داوطلبان وجود ندارد.
مصوبه یازدهمین جلسه شورای عالی برنامه ریزی علوم پزشکی مورخ 10/10/1379 در خصوص آزمون ورودی مقطع دکترای Ph.D
براساس مصوبه یازدهمین جلسه شورای عالی برنامه ریزی علوم پزشکی مورخ 10/10/1379 شرط شرکت در آزمون مقطع دکترای Ph.D کسب نمرات
ذیل در یکی از آزمونهای زبان انگلیسی می باشد.
MCHE حداقل نمره 50
TOEFL حدقل نمره 480
IELTS حداقل نمره 5
MELAB حداقل نمره 70
رای صادره در یازدهمین جلسه شورای برنامه ریزی مورخ 10/10/79 از آزمون ورودی مقطع دکترای Ph.D سال تحصیلی 81-80 به بعد لازم الاجرا است.
ماده 6:استاد راهنما به تقاضای دانشجو وموافقت کتبی استاد و تصویب گروه آموزشی یا پژوهشی موسسه و با تایید شورای تحصیلات تکمیلی دانشکده یا پژوهشکده تعیین می گردد.
تبصره: استاد راهنما، بایدحداکثر تا پایان نیمسال اول سال تحصیلی دانشجو، تعیین شود تا زمانی که استاد راهنما انتخاب نشده است، مدیر گروه آموزشی یا پژوهشی موسسه، وظایف استاد راهنما را بر عهده می گیرد.
ماده 7:استاد راهنما باید عضو هیئت علمی در یکی از موسسات آموزش عالی یا پژوهشی بوده و حداقل دارای مرتبه استادیاری یا استادیار پژوهشی وسه سال سابقه تدریس یا تحقیق در دوره کارشناسی ارشد باشد.
ماده 8: به پیشنهاد استاد راهنما و تایید کمیته یا شورای تحصیلات تکمیلی، گروه، دانشکده یا پژوهشکده، یک یا دونفر از اعضای هیات علمی یا از صاحبنظران و محققان برجسته، به عنوان استاد مشاور تعیین می شود.
تبصره: استاد مشاور باید دارای مدرک دکتری یا حداقل مرتبه استادیاری یا استادیار پژوهشی با سابقه سه سال تدریس یا تحقیق در دوره کارشناسی ارشد باشند.
برای صاحبنظران و محققانی که عضو هیات علمی نیستند داشتن مدرک دکتری الزامی است.
ماده 9: دانشجویی که برای دوره دکترای Ph.D ثبت نام می کند، بسته به میزان دروس مورد نیاز رشته، موظف است بین 12 تا 30 واحد درسی را با نظر استاد راهنما مطابق برنامه مصوب شورای عالی برنامه ریزی، درمدت مجاز دوره با موفقیت بگذراند.
تبصره: اگر دانشجویی، تعدادی از واحدهای درسی لازم را در دوره کارشناسی ارشد نگذرانده باشد، موظف است به تشخیص گروه آموزشی یا پژوهشی موسسه مربوط کمبود واحدهای درسی خود را در مرحله آموزشی جبران کند. حداکثر تعداد واحدهای جبرانی 16 واحد و حداقل نمره آن بدون احتساب در
میانگین کل دانشجو در هر درس 12 از 20 است به ازاء هر 8 واحد جبرانی یک نیمسال تحصیلی به مدت مجاز مرحله آموزشی افزوده می شود.
ماده 10:برنامه درسی مرحله آموزشی در هررشته ، توسط گروه برنامه ریز ذیربط در شورای عالی برنامه ریزی تهیه و تدوین می گردد وبه تصویب شورای عالی برنامه ریزی می رسد. اجرای هر برنامه ای که به تصویب شورای عالی برنامه ریزی نرسیده باشد فاقد اعتبار است.
تبصره : تمام موسسات می توانند برنامه های پیشنهادی خود را جهت بررسی و تصویب به شورای عالی برنامه ریزی ارسال دارند.
ماده 11: دانشجو در مرحله آموزشی موظف است در هر نیمسال تحصیلی بین 6 تا 10 واحد درسی از دروس مرحله آموزشی را انتخاب وثبت نام کند، مگر آنکه کمتر از 6واحد درسی باقی داشته باشد.
ماده 12:طول مدت مجاز مرحله آموزشی، 2 تا 5 نیمسال تحصیلی است. چنانچه دانشجو نتواند در این مدت، مرحله آموزشی را به پایان برساند، از ادامه تحصیل محروم می شود.
ماده 13:حداقل نمره قبولی در هر درس 14 تا 20 است. درصورتیکه نمره دانشجو در یک درس، کمتر از 14 باشد باید انرا تکرار کند. در هر حال، میانگین کل دانشجو در دوره دکترای Ph.D نباید از 15 کمتر باشد.
تبصره: چنانچه میانگین کل نمرات دانشجو در مدت مجاز تحصیل، در مرحله آموزشی به 15 نرسد، از ادامه تحصیل محروم می شود.
ماده 14: دانشجویی که دروس مرحله آموزشی را با موفقیت به اتمام رسانده باشد، باید در یک امتحان جامع که به صورت کتبی و شفاهی برگزار می شود شرکت کند. این امتحان زیر نظر شورا یا کمیته تحصیلات تکمیلی دانشکده، پژوهشکده یاگروه ذیربط توسط هیاتی مرکب از 5 نفر به شرح زیر برگذار می شود.
* استاد راهنما
* 4 نفر از عضو هیات علمی دارای حداقل مرتبه استادیاری یا استادیار پژوهشی با سه سال سابقه تدریس یا تحقیق دردوره کارشناسی ارشد به تعیین شورا
یا کمیته تحصیلاتتکمیلی دانشکده یا گروه .
ماده 15: میانگین کل نمرات امتحان جامع نباید از 15 کمتر باشد . دانشجویانی که میانگین کل نمره امتحان جامع آنها از 15 کمتر باشد، تنها یک باردیگر می توانند در امتحان جامع شرکت کنند.
تبصره: موسسه ذیربط موظف است قبولی یا عدم قبولی دانشجو را در امتحان جامع، کتباٌ به وی ابلاغ نماید.
ماده 16:ثبت نام داتنشجو در مرحله پژوهشی و تدوین رساله، پس از اعلام قبولی وی در امتحان جامع، صورت می گیرد.
ماده 17: دانشجچو باید حداکثر تا یک نیمسال تحصیلی پس از قبولی در امتحان جامع، موضوع رساله خودرا با موافقت استاد راهنما تعیین و پس از تصویب شورا یا کمیته تحصیلات تکمیلی دانشکده، پژوهشکده یا گروه مرحله پژوهش را آغاز نماید.
تبصره : موسسه موظف است پذیرش و ثبت موضوع رساله دانشجو را کتباٌ به وی ابلاغ نماید.
ماده 18: تعداد واحدهای رساله در مرحله پژوهشی، بسته به تعداد واحدهای گذرانده شده در مرحله آموزشی، حداقل 16 و حداکثر 30 واحد است.
در هر حال نباید مجموع واحدهای آموزشی و پژوهشی دانشجو در دوره دکترای Ph.D از 42 واحد کمتر و از 50 واحد بیشتر باشد.
ماده 19: تمام فعالیتهای علمی و تحقیقی دانشجو در مراحل تهیه و تدوین رساله بایدبا هدایت و نظارت استاد راهنما صورت گیرد و دانشجو موظف است در هر زمانی که استاد راهنما تعیین می کند، نتیجه تحقیقات خود را به وی گزارش نماید.
ماده 20:دفاع از رساله پس از تدوین آن توسط دانشجو و تائید کیفیت علمی و صحت مطالب آن از طرف استاد راهنما و اظهار نظر کتبی حداقل یک نفر دیگر از هیات داوران، مبنی بر قابل دفاع بودن رساله، در حضور هیات داوران صورت می گیرد.
تبصره: تائیدیه استاد راهنما واستاتید مشاور باید در نخستین صفحات رساله درج شود.
ماده 21:ترکیب هیات داوران
ترکیب هیات داوران به شرح زیراست:
1- استاد راهنما به عنوان رئیس هیات داوران
2- استاد مشاور - 4 نفر از عضو هیات علمی در رشته مربوط با درجه حداقل استادیاری یا استادیار پژوهشی با سه سال سابقه تدریس یا تحقیق دردوره کارشناسی ارشد به انتخاب شورا یا کمیته تحصیلات تکمیلی دانشکده یا پژوهشکده یاگروه ذیربط که باید حداقل یک نفر آنها دانشیار ودو نفر آنها از موسسات دیگر باشند.
3- نماینده ای از شورای تحصیلات تکمیلی موسسه به عنوان ناظر و بدون حق رای
ماده 22:جلسه دفاعیه با ریاست استاد راهنما و حضور حداقل سه تن دیگر از اعضای هیات داوران، رسمیت می یابد. داشجو موظف است در این جلسه گزارشی از کار تحقیقاتی و رساله خود را ارائه نموده و از آن دفاع نماید.
ماده 23:هیات داوران، در پایان جلسه دفاعیه پس از شور و بررسی درخصوص اصالت و صحت رساله، امتیاز آنرا به شرح زیر مشخص می نمایند:
الف: قبول
ب: مردود
1- با درجه عالی 20-19
2- با درجه بسیار خوب 99/18-18
3- بادرجه خوب 99/17-5/16
4- با درجه قابل قبول 49/16-15
ملاک تصمیم گیری درخصوص رد یا قبول رساله، رای موافق حداقل چهارتن از اعضای هیات داوران است و برای درجه بندی مراتب قبولی، رای موافق حداقل سه تن از اعضا ضروری است.
تبصره 1: درصورتیکه تعداد آراء موافق و مخالف برای تصمیم گیری برابر باشد رای رئیس هیات نافذ است.
تبصره 2: چنانچه هیات داوران رساله را از جهاتی، ناقص تشخیص دهد موادر نقص را در رای خود ذکر نموده و از دانشجو می خواهد در مدتی که از حداکثر مجاز دوران تحصیل وی تجاوز نکند، رساله خودرا کامل و مجدداٌ از آن دفاع نماید.
ماده 24:حداکثر مدت مجاز تحصیل در دوره دکترای Ph.D (5/4) سال است. چنانچه دانشجو در این مدت نتواند رساله خود را تکمیل و از آن دفاع نماید، از ادامه تحصیل در آن رشته محروم می شود.
تبصره: شورای تحصیلات تکمیلی موسسه می تواند در موارد استثنایی به پیشنهاد استاد راهنما و تایید گروه آموزشی حداکثر تا سه نیمسال تحصیلی به مدت مجاز تحصیل دانشجو اضافه نماید.
ماده 25:دانشجوی دوره دکترای Ph.D باید به طور تمام وقت به تحصیل بپردازد تا بتواند از مزایای دانشجویی دوره دکتری برخوردار شود. آیین نامه های اجرایی لازم در این زمینه توسط مراجع ذیربط تهیه و ابلاغ خواهد شد.
ماده 26:عدم ثبت یا ثبت رساله در زمان مقرر، به منزله انصراف دانشجو از تحصیل تلقیمی شود. درموارد استثنایی که دانشجو عذر موجه داشته باشد با موافقت گروه و تایید شورای تحصیلات تکمیلی موسسه و با توجه به حداکثر مدت مجاز تحصیل می تواند حداکثر تا دو نیمسال از مرخصی تحصیلی استفاده کند.
ماده 27: به دانشجویانی که معدل کل امتحان جامع آنها 15 و بالاتر باشد اعم از آنکه برای مرحله تدوین رساله ثبت نام کنند یا از ادامه تحصیل منصرف شوند، بنابه درخواست آنان تاییدیه ای مبنی بر گذراندن مرحله آموزشی دوره دکترای Ph.D از سوی موسسه ذیربط داده می شود.
ماده 28:نحوه پذیرش و ادامه تحصیل دانشجویان ایرانی متقاضی انتقال از دانشگاه ها و موسسات آموزش عالی یا پژوهشی خارج از کشور به دوره های دکترای Ph.D در موسسات داخل، مطابق آیین نامه ای است که به تصویب شورای عالی برنامه ریزی رسیده و به واحدهای مجری ابلاغ شده است.
ماده 29:این آیین نامه در 7 فصل و 29 ماده و 15 تبصره در جلسه 274 مورخ 18/12/1372 شورای عالی برنامه ریزی به تصویب نهایی رسیده و از اول سال تحصیلی 74-73 لازم الاجرا است و از تاریخ اجرا، کلیه بخشنامه ها و آیین نامه های آموزشی و پژوهشی مغایر با آن برای دانشجویان مشمول این آیین نامه لغو می گردد.